Stanowisko Komisji Edukacji, Kultury i Sportu w sprawie reformy oświaty

Podczas ostatniego posiedzenia, 18 kwietnia br. Komisja Edukacji, Kultury i Sportu Rady Miasta Puszczykowa zajęła stanowisko w sprawie wyrażenia sprzeciwu wobec założeń reformy oświaty oraz procedury jej przygotowania i wdrażania. Poniżej przestawiamy treść przyjętego stanowiska, które zostanie również poddane pod głosowanie na najbliższej sesji Rady Miasta Puszczykowa we wtorek 25 kwietnia.

Stanowisko Nr 1/17/VII

Komisji Edukacji, Kultury i Sportu

Rady Miasta Puszczykowa

z dnia 18 kwietnia 2017 r.

w sprawie: wyrażenia sprzeciwu wobec założeń reformy oświaty oraz procedury jej przygotowania i wdrażania.

Na podstawie § 35 ust. 3 Regulaminu Rady Miasta Puszczykowa stanowiącego Załącznik nr 2 do Statutu Miasta Puszczykowa, Komisja Edukacji, Kultury i Sportu Rady Miasta Puszczykowa zajmuje następujące stanowisko:

W związku z wprowadzaną aktualnie w Polsce reformą systemu oświaty, jako organ stanowiący Miasta, zwracamy uwagę na nieprawidłowości, jakie mają miejsce przy wdrażaniu zmian w prawie oraz zagrożenia, które niesie za sobą ich realizacja.

Zasadnicza zmiana systemu szkolnego – likwidacja całego poziomu szkół, reorganizacja wszystkich innych – nie została poddana dyskusji społecznej. Resort edukacji przeprowadził debaty wojewódzkie oraz centralne w siedzibie MEN, lecz żaden z tematów spotkań nie dotyczył głównego problemu – przebudowy całego systemu. Nie zapytano partnerów społecznych, nauczycieli, rodziców o tę kwestię. Nie zapytano również wykonawców zmiany – samorządów. W czasie debat nie wskazano argumentów, dokumentów, badań na ten temat, które by ją uzasadniały. Nie przedstawiono dowodów na zasadność edukacyjną celu zmiany. Nie uwzględniono głosów w sprawach, nad którymi debatę odbyto.

Tempo wprowadzenia reformy nie tylko nie pozwalało na przeprowadzenie konsultacji społecznych wśród wszystkich środowisk, lecz również jest powodem braku rzetelnej informacji i dezorganizacji prac wszystkich instytucji zaangażowanych w proces – od ministerstwa, poprzez kuratoria oświaty, urzędy gmin, na szkołach kończąc. Akty prawne pojawiają się „na ostatnią chwilę”, a ich interpretacji nie podejmują się nawet pracownicy ministerstwa, wskutek czego poczucie niepewności przekłada się na prace w gminach i potęguje obawy nauczycieli i rodziców.

Nie znajdujemy uzasadnienia dla wzmacniania roli nadzorczej kuratorów oświaty (np. w zakresie powoływania lub odwoływania dyrektora danej jednostki, opiniowania arkuszy organizacyjnych) – oznacza to w rzeczywistości ograniczenie kompetencji samorządów i zmniejszenie ich roli w podejmowaniu kluczowych decyzji dotyczących szkół.

W procesie przygotowywania reformy nie przedstawiono rzetelnego wyliczenia kosztów jej wprowadzenia wraz z podaniem źródeł ich finansowania. Do tej pory trudno określić, jakie konsekwencje pociągnie za sobą konieczność wprowadzenia zmian organizacyjnych w szkołach. Obowiązujący model finansowania oświaty, w którym to samorząd z własnych środków pokrywa dużą część kosztów funkcjonowania systemu, rodzi obawy, że to na gminy spadnie kosztowny obowiązek płacenia za wprowadzenie rozwiązań będących skutkiem wprowadzanej reformy.

Powszechne poczucie tymczasowości i niepewności, co do szczegółów wprowadzanych rozwiązań, potęguje jeszcze sytuacja nauczycieli, którzy nie mają informacji o ciągłości i warunkach zatrudnienia w szkołach. Problem ten dotyczy zdecydowanej większości placówek oświatowych, a wydaje się być bagatelizowany w wypowiedziach przedstawicieli ministerstwa. Zapewnienie zatrudnienia wszystkim nauczycielom jest zadaniem bardzo trudnym, a w kolejnych latach możliwe, że nawet niewykonalnym.

Wyrażamy obawę, że wprowadzane zmiany najbardziej odczują najważniejsze w procesie edukacji osoby – uczniowie. Reforma niesie za sobą zmiany w podstawach programowych, które w licznych opiniach uznanych autorytetów negatywnie wpłyną na poziom oświaty w Polsce. W podobnym tonie wypowiedzieli się m.in. prof. Białynicki-Birula z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN na temat podstawy programowej z fizyki czy członkowie Rady Języka Polskiego o podstawie programowej z języka polskiego. Brak wysłuchania tych głosów rodzi ogromne obawy co do jakości wprowadzanych zmian i ich skutków dla wykształcenia kolejnych pokoleń uczniów. Poziom nauczania w puszczykowskich szkołach od lat utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie i priorytetem lokalnego samorządu jest taki stan utrzymywać.

Zdając sobie sprawę z zaawansowania prac nad reformą systemu oświaty, wskazujemy na powyższe zagrożenia i wyrażamy swoje obawy dotyczące wprowadzanych w tak szybkim tempie rozwiązań, które sprawiają wrażenie nieprzemyślanych i niedopracowanych.